سخنگوی وزارت امور خارجه: به همسایگان هشدار می‌دهیم مراقب سوءاستفاده دشمن باشند رئیس شورای عالی استان‌ها: برخی دستگاه‌های اجرایی نقش شورا‌ها را کم‌رنگ می‌کنند | مجمع شهرداران کلانشهر‌ها می‌تواند به جامعه شورایی کشور کمک کند عضو کمیسیون ورزش و جوانان شورای اسلامی شهر مشهد: شهرداری و شورای شهر نقش حمایتی ورزش را بر عهده دارند | خانه‌های ورزش در نقاط مختلف مشهد راه‌اندازی می‌شود عضو شورای اسلامی شهر مشهد: توسعه فضا‌های ورزشی، گامی مهم برای نشاط و سلامت جامعه است قدیمی ترین خانه تاریخی مشهد کجاست؟ نگاهی به زندگی میرزا ابراهیم رضوی، واقف بزرگ سادات رضوی که در کوهسنگی مدفون است شهردار مشهد مقدس: کُشتی مشهد باید جایگاه واقعی‌اش را پیدا کند | از ۲۲ پروژه کلان‌ ورزشی در مشهد بهره‌برداری می‌شود + فیلم برپایی ۷۰ ایستگاه صلواتی و موکب خدمت‌رسان در مسیر بارگاه منور رضوی خریداران غیر بومی خانه در مشهد شانس بیشتری دارند فضاسازی مسیر جاماندگان اربعین از میدان ۱۵ خرداد تا حرم مطهر رضوی کیفیت هوای مشهد در وضعیت «قابل‌قبول» (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) اولویت‌های خراسان رضوی در مسیر پیگیری کمیسیون اصل ۹۰ | فراهم سازی زیرساخت‌های مسیر زیارت برای زائران پیاده دهه آخر ماه صفر عملکرد موفق نیرو‌های خدمات شهری مشهد در نجف اشرف |  کاهش چشمگیر زباله با برنامه‌ریزی دقیق + فیلم آئین بزرگداشت چهلمین روز شهادت سرلشکر شهید کاظمی در مشهد فردا (پنجشنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۴) قدردانی حجت‌الاسلام ماندگاری از خدمات خالصانه پاکبانان مشهدی در نجف اشرف| خدمت به زائران، خود نوعی زیارت است+ فیلم قرعه کشی طرح فروش ایران خودرو در مرداد ۱۴۰۴ برگزار شد + تعداد متقاضیان شهردار مشهد مقدس: مجموعه ورزشی شهید بوکانی فردا افتتاح می‌شود | گامی مهم برای توسعه کشتی در مشهد توجه ویژه حوزه املاک شهرداری مشهد به استحصال اراضی بزرگ‌مقیاس شهر برای تأمین منابع مالی نگاهی به تاریخچه ایوان «تلگراف خانه» و کاشی های آن
سرخط خبرها

مروری بر تاریخ بقاع متبرکه خراسان و مشهد | فرزندان آفتاب در دیار خورشید

  • کد خبر: ۱۱۱۲۷۰
  • ۱۶ خرداد ۱۴۰۱ - ۱۰:۴۸
مروری بر تاریخ بقاع متبرکه خراسان و مشهد | فرزندان آفتاب در دیار خورشید
در خراسان امروز، ۳۰۴ بقعه مبارک وجود دارد که هفده بقعه از این تعداد در مشهد و اطراف آن واقع شده است. قدیمی‌ترین این اماکن متبرکه، مزاری است که مشهدی‌ها آن را با نام «گنبد خشتی» می‌شناسند.

طوبی اردلان | شهرآرانیوز؛ پس از واقعه عاشورا روزگار بر فرزندان حضرت علی (ع) سخت‌تر و شیعه‌ستیزی آشکارتر شد، چنان‌که در دوره بنی‌عباس، منصور دوانیقی با قراردادن پیکر سادات و شیعیان زیر پی دیوار‌ها و در داخل ستون‌ها، ساخت شهر بغداد را به پایان رساند. این آفتاب‌کُشی به اینجا ختم نمی‌شود و تاریخ نمونه‌های بسیاری از آن را یادآوری می‌کند؛ به‌عنوان مثال در روایتی آمده است که در زمان تاج‌داری هارون‌الرشید، او در یک شب ۷۵ نفر از سادات بنی‌هاشمی را شهید کرده است یا در زمان متوکل عباسی، شیعیان آن‌چنان در حصر و انزوا بوده‌اند که زنانشان برای خواندن نماز از یکدیگر لباس قرض می‌گرفته‌اند. این‌دست شکنجه‌هاست که به‌مرور برای فرزندان آل‌علی (ع) چاره‌ای باقی نمی‌گذارد به‌جز کوچ‌کردن و مسافرِ دیار غریب شدن.

در همین دوران است که سادات علوی ترک دیار می‌کنند و راهی ایران می‌شوند. بسیاری از این سادات پس از شهادت امام‌رضا (ع) در مشهد، راه خراسان را پیش می‌گیرند و همسایه آستان ملائک‌پاسبان حضرت دوست می‌شوند، اما مأمون به مأمورانش دستور می‌دهد سادات را در هرجای سرزمین ایران که دیدند، بکشند. ازاین‌رو، بسیاری از سادات در این زمان شهید می‌شوند و اندک باقی‌مانده هم مخفیانه و گمنام به زیستن در غربت ادامه می‌دهند. این روند ادامه می‌یابد، به‌طوری‌که تا دوران قدرت‌گرفتن علویان در طبرستان و مرعشیان در مازندران، بسیاری به این شیوه بدرود حیات می‌گویند.

در خراسان امروز، ۳۰۴ بقعه مبارک وجود دارد که هفده بقعه از این تعداد در مشهد و اطراف آن واقع شده است. قدیمی‌ترین این اماکن متبرکه، مزاری است که مشهدی‌ها آن را با نام «گنبد خشتی» می‌شناسند. گنبد خشتی در یکی از معابر پرتردد مشهد و درست در پانصدمتری آستان حضرت‌رضا (ع) سقف و ستون خورده است و بنا بر اسناد تاریخی، ششصدسالی می‌شود که همسایه حرم‌مطهررضوی است. امامزاده مدفون در گنبد خشتی که مشهدی‌ها او را به‌نام «امامزاده سیدمحمد» یا «سلطان‌محمد» می‌شناسند، در کتب تاریخی با نام کامل «امیرسلطان غیاث‌الدین محمدبن‌امیر طاهرالموسوی» آمده است که نسبش با هفده واسطه به امام موسی‌کاظم (ع) می‌رسد.

اما نکته مهم اینجاست که شاهزاده سیدمحمد درواقع تنها نقیب شناخته‌شده و دارای مدفن در مشهد است و از این نظر است که گنبد خشتی ارج‌وقرب می‌یابد. لازم به توضیح است که پیش از روی‌کارآمدن صفویه و رسمی شدن مذهب شیعه در ایران، هدایت شیعیان و اداره آستان‌قدس‌رضوی با نقبا بوده است. آنان بنا بر اسناد تاریخی، ارشد سادات موسوی یا علوی و نخستین ساکنان شهر مشهد بوده‌اند.

اما علاوه‌بر امامزاده گنبد خشتی، هشت امامزاده دیگر هم هستند که نسبشان به امام موسی‌کاظم (ع) می‌رسد. نام امامزادگان «فتح‌ا...» و «ربابه‌بیگم» در روستای آندرخ در ۳۳ کیلومتری مشهد، امامزادگان «میرسبحان ولی» و «بی‌بی‌صنوبر» در جاده کلات، امامزادگان «هاشم» و «محتشم» و «سیدجلال» در روستای پیوه‌ژن در ۵۵ کیلومتری مشهد، امامزاده «سیدابوالقاسم صالح» در بخش احمدآباد در ۵۰ کیلومتری مشهد، «سیدمحمد علوی» در روستای اسلام‌قلعه در ۶۰ کیلومتری مشهد، امامزادگان «سیدناصر» و «سیدیاسر» در روستای گلستان در ۵ کیلومتری مشهد و امامزاده «میرزاابراهیم رضوی» در کوهسنگی مشهد در این فهرست جای می‌گیرد.

دراین‌میان، نسب «سیدعبدالعزیز» در روستای دهسرخ در ۴۵ کیلومتری مشهد و «سیدمحمد حاتم» در روستای رضوان در ۳۰ کیلومتری مشهد به امام‌رضا (ع)، «سیداسماعیل» در روستای امان‌آباد در ۳۲ کیلومتری مشهد به امام‌حسین (ع) و همچنین «سیدعبدا... اسحاق» در روستای برزش‌آباد در ۱۴ کیلومتری مشهد، «کمال‌الدین و فرزندان» در دهستان تبادکان مشهد و امامزاده «یحیی» در روستای میامی در ۵۰ کیلومتری مشهد به حضرت سجاد (ع) می‌رسد.

علاوه بر این امامزادگان، مزار برخی از صحابه حضرت‌رضا (ع) نیز در فهرست بقاع متبرکه مشهد جای می‌گیرد که مزار «هرثمه‌بن‌اعین» مشهور به خواجه‌مراد و «عبدالسلام‌بن‌صالح» مشهور به خواجه اباصلت نیز ازآن جمله است و در همه روز‌های سال، مأمن مؤمنان و دوستداران سلاله خورشید در مشهدهستند.

فرزندان آفتاب در دیار خورشید

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->